Erradiografiak

Liburu honek ‘erradiografiak’ bildu ditu, zenbait pertsonaren erradiografiak, hainbaten argazki izan daitezkeenak. Euskal gizarteak gaur egun bizi duen errealitatearen islada dira, sakabanaketaren ‘protagonista’ direnek barruan daramatena. Baina eguneroko errealitate hori, zelanbait, gizartearen begietara ezkutuan mantendu da, eta liburuxka honek hori azaleratzea du helburu. Kilometroetan sakabanatzen diren hainbat bizipen, egoera eta injustizia.

Twitter
Facebook
Google+

Eneritz

Bizimodu aldaketa umeentzat ez da erraza izan. Sarritan ikusten dut beraien irudimenak hegaz egiten duela aitarekin egin nahi dituzten gauza guztietara, eta ametsak eta ilusioak edukitzea ondo dago; baina errealitatean bizitzen ere irakatsi behar diezu, egunerokotasunean, gehiago sufritu ez dezaten.

Izaskun

Sakabanaketak gure familian suposatzen duena da umeak ezin direla hilero joan bere aita ikustera, bidaia Almeriararte luzeegia delako eta gogorregia beraientzat. Beraz, familia guztia batera urtean zehar oso gutxitan batu gaitezke. Hori dela eta opor sasoian joaten gara, Gabonetan, inauterietan, Aste Santuan, zubiren batean, udan…

Bego

Umeentzat sakabanaketa dela-eta egin beharreko bidaia luzeek eguneroko bizitzako errutina guztiak apurtzea dakarte. Lagunek egiten dituzten gauzak ezin dituzte egin. Beraz, umearentzako kontraesan asko dira: «Nik benetan maite dut, baina hemen dudana ere maite dut». Umea kate batean dago: hara-hona-hara-hona.

Roke

Barikua heltzen zen, eskolan elkar agurtzen genuen denok, eta bagenekien bera bazihoala: Madrilera, Valladolidera, Badajozera, Murtziara... Penintsula osoa zeharkatu du Amaiurrek, eta hori oso barneratuta genuen zerbait zen. Horrela zen eta ez genuen zalantzan jartzen, txikiak ginen.

Zuriñe

Egoitzen laguna naiz eta bera ikusten joateaz gain, bisitak antolatzearen arduraduna ere banaiz. Lan zaila da, ardura oso handia delako eta ezinegona handiagoa. Gure laguna Granadan dago eta, beraz, bidaia oso luzea da. Zenbait asteburutan ez dakizu bisitara joan direnak ondo sartu diren, ez diren sartu, edo bisitara heldu ote diren.

Lander

Sakabanaketa dela-eta astero 1.000 kilometro egin behar dituen auto baten bizitza asko murrizten da, horrek dakartzan gastu guztiekin. Azken finean, asko erabiltzen den kotxe bat 5 urteren bueltan zaharkiturik dago, eta hori gertatzen zaie sakabanaketaren eraginez kilometro asko egin behar dituzten kotxeei.

Xabi

Sinesgaitza da injustizia hori nola barneratzen dugun. Aukerak badaude presoak etxetik gertu izateko, baina kilometro piloa egin behar izaten ditugu haiek ikusteko, dirutza bat gastatu... Haiei maitasuna emateko. Horrek ez du zentzurik, estatu zibilizatu batek ez du horrelakorik egiten.

Jon

Gurasoak oso arduratuta egon dira, eta haien osasun egoeran, zein euren aldartean eragin handia izan du. Espetxean bera ikusteko egin beharreko bidaiak luzeak ziren, eta anaien artean adostu genuen gurasoak bisitan zihoazen bakoitzean gutako bat joango zela beraiekin beti, bidaia eramangarriago egiteko.

Rikar

Amaren kasua da zailena, hainbeste orduko bidaia egiteko ez dagoelako ondo; hala ere, bera da bidaian joateko gogo gehien duena. Semea beti seme, eta nik badakit nola aldatu den etxeko bizimodua... Amak Jabi du beti gogoan.

Margari

Espetxean egoera zail eta gogor asko bizi behar izan ditugu. Nire senarra –Keparen aita– hil zenean, Kepa ez zuten ekarri. Atera zuten modulutik, ingresoetan utzi zuten, bakarrik, eta han eduki zuten 3 egunez, bakarrik, berak protestatu zuen arte. Pentsatu zuen: «Orain arte ez banauzue eroan, ni enaroazue». Oso gogorra izan zen berarentzat.

Txakartegi

Etikoki sakabanaketak ez du zentzurik. Gertatzen dena da ume batek, kartzelan dagoena aita edo ama bada, joan beharra duela, ona delako berarentzat. Beste gauza bat da bi mila kilometro egitea, eta hori osasunarentzat ez da ona; istripuak aparte. Gero, umeak gaixotasun fisikoak ere izango ditu, eta egoera hori eramatea etxean bat falta denean ez da berdina. Ez da bidezkoa.

Izaro

Bidaia astiro egiten dugu. Joateko bidaia ondo egiten dugu; aitarekin egongo denez, ilusioarekin doa, zer esango dion eta zertara jolastuko duen pentsatzen. Gero, buelta gogorra egiten zaio, ez zaio batere gustatzen, gauez … Txikia zenean ez zen kontziente, baina orain gero eta kontzienteago da: «Ama behelainoa dago … nondik joango gara?».

Nora

Guraso bat, kasu honetan aita, preso izan duten umeak ditugu ikastolan. Txikiak direnean naturalago kontatzen dute aita ikusten doazela asteburuan, baina zenbat eta nagusiago, gutxiago kontatzen digute. Askotan ez dute azaldu nahi izaten zelan sentitzen diren, ez dutelako nahi besteek ezberdin ikustea, lagunek askotan ulertu ere ez dutelako egiten.

Petxo

Dispertsiorik ez balego, atentzioa errazagoa litzateke. Pentsatu: materiala bidaltzen zenuen UNEDera, Bergarara; Bergaratik Madrilera, ministeriora; han, auskalo funtzionarioek noiz eta nola begiratzen zuten; euskaraz zegoen eta itzulpena egin behar zuten; handik kartzelara bidaltzen zuten. Baina, askotan zer gertatzen zen? Azterketak ekainean amaitzen baziren, materiala maiatzean hartzen zutela presoek.

Ruth

Preso batzuek informatikako zikloak egin dituzte, eta ordenagailua lortzeko zailtasun handiak izan ditugu. Batzuek esaten zuten: «Nahi dut baina ezin dut»; eta beti: «Jo, eskerrik asko, baina egoera honetan ezinezkoa da: ordenagailu barik, eta liburuak horrela, nik ezer praktikara eraman barik …». Batzuek bertan behera utzi dute.

Lide

Jone da gugatik arduratzen dena. Bera ikusteko egin behar ditugun ordu guztiek kezkatzen dute, bera ikusteak dakarrenak. Askotan bera da gure bisitak lotzeaz arduratzen den, norbaiten urtebetetze egunarekin edo parrandaren batekin bat ez egiteko. Azkenean bera da errudun sentitzen dena, eta hori da honekin guztiarekin lortu nahi dutena: bera sentitzea egoera horren errudun.

Deskargatu Fitxategiaren luzapena: pdf